قانون تشکیل سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی منابع‌طبیعی مصوب نهم تیرماه سال 1353
ماده ۱ - به‌منظور تمرکز و توسعه فعالیتهای تحقیقاتی وزارت کشاورزی و منابع‌طبیعی و هماهنگ کردن این فعالیت‌ها با پیشرفته‌ترین برنامه‌های تحقیقاتی جهانی از تاریخ تصویب این قانون سازمان تحقیقات کشاورزی و منابع‌طبیعی که در این قانون سازمان نامیده می‌شود در وزارت کشاورزی و‌منابع طبیعی تشکیل می‌گردد و کلیه مؤسسات و مراکز تحقیقاتی وزارت کشاورزی و منابع‌طبیعی تابع این سازمان خواهند بود.
ماده ۲ - سازمان دارای ارکان زیر است:
۱ - هیأت امناء.
۲ - شورا. ماده ۳ - هیأت امناء مرکب از افراد زیر است:
۱ - وزیر کشاورزی و منابع‌طبیعی.
۲ - وزیر علوم و آموزش‌عالی یا معاون آن وزارت به معرفی وزیر علوم و آموزش‌عالی.
۳ - وزیر دارایی یا معاون آن وزارت به معرفی وزیر دارایی.
۴ - رئیس سازمان برنامه و بودجه یا معاون آن سازمان به معرفی رئیس سازمان مزبور.
۵ - دبیر کل سازمان امور اداری و استخدامی کشور یا معاون آن سازمان به معرفی دبیر کل سازمان.
۶ - چهار نفر از کارشناسان صاحب‌نظر و بصیر در رشته‌های مختلف کشاورزی. تبصره
۱ - ریاست هیأت امناء با وزیر کشاورزی و منابع‌طبیعی خواهد بود. تبصره
۲ - رئیس این سازمان در جلسات هیأت امناء بدون حق رأی شرکت می‌کند. تبصره
۳ - اعضا موضوع‌بند ۶ این ماده به پیشنهاد وزیر کشاورزی و منابع‌طبیعی با
برای مدت سه سال منصوب می‌شوند و‌انتخاب مجدد آنان بلامانع است. تبصره ۴ - نحوه تشکیل جلسات و ترتیب کار هیأت امناء طبق آیین‌نامه‌ای خواهد بود
که به تصویب هیأت مذکور خواهد رسید.
ماده ۴ - وظایف و اختیارات هیأت امناء سازمان به شرح زیر است: الف - تصویب تشکیلات سازمان و مؤسسات و مراکز تحقیقاتی مربوط به پیشنهاد رئیس سازمان.
ب - تصویب نظامات و ضوابط کلی و مقررات عمومی استخدامی شاغلین خدمات علمی و تحقیقاتی سازمان و مؤسسات و مراکز تحقیقاتی‌مربوط، به‌استثنای پایه حقوق و حقوق بازنشستگی مستخدمین شاغل خدمات علمی و تحقیقاتی سازمان. مقررات مربوط به پایه حقوق و حقوق بازنشستگی مستخدمین شاغل خدمات علمی و تحقیقاتی سازمان به پیشنهاد وزیر کشاورزی و منابع‌طبیعی پس‌از تصویب کمیسیون‌های دارایی و کشاورزی و منابع‌طبیعی و علوم و آموزش‌عالی و استخدام مجلسین قابل‌اجرا است.
ج - رسیدگی و تصویب بودجه سازمان (اعم از سازمان مرکزی و مؤسسات و مراکز تحقیقاتی
تابع).
د - تصویب تعرفه‌های خدمات و ضوابط تعیین بهای فروش تولیدات مؤسسات و مراکز تحقیقاتی سازمان.
ه - اتخاذ تصمیم در مورد پیشنهادهایی که از طرف رئیس سازمان مطرح می‌شود.
تبصره ۱ - سایر شاغلین سازمان مشمول مقررات قانون استخدام کشوری و آیین‌نامه‌های مربوط خواهند بود و به هر حال مزایای دریافتی فعلی این‌قبیل کارمندان در مؤسسه رازی در اثر اجرای این قانون کسر نخواهد شد.
تبصره ۲ - آیین‌نامه ضوابط تشخیص محققان با نظر شورا و وزارت علوم و آموزش‌عالی با رعایت ضوابط مربوط به استخدام هیئت‌های علمی‌دانشگاه‌ها تهیه و پس از تصویب هیأت امناء به مورد اجرا گذارده خواهد شد. ماده ۵ - شورای تحقیقات کشاورزی و منابع‌طبیعی سازمان مرکب از افراد زیر است:
۱ - رئیس سازمان.
۲ - رؤسای مؤسسات و مراکز تحقیقاتی.
۳ - سه نفر از متخصصان در رشته‌های مختلف کشاورزی از بخش خصوصی که با روش‌های پیشرفته به کار تولید اشتغال دارند به انتخاب وزیر‌کشاورزی و منابع‌طبیعی.
تبصره - رئیس سازمان سمت ریاست شورا را عهده‌دار خواهد بود. ماده ۶ - وظایف و اختیارات شورا به شرح زیر است:
۱ - اظهار نظر در آیین‌نامه ضوابط تشخیص محققان و درجات آنها.
۲ - اظهار نظر در مورد تشکیلات مؤسسات و مراکز تحقیقاتی.
۳ - بررسی و تصویب طرح‌های تحقیقاتی و تعیین اولویت‌ها با توجه به اعتبارات مصوب.
۴ - بررسی بودجه و اعتبارات سازمان (اعم از سازمان مرکزی و مؤسسات و مراکز تحقیقاتی تابع).
۵ - اظهار نظر درباره تعرفه خدمات و بهای فروش تولیدات مؤسسات و مراکز تحقیقاتی تابع.
ماده ۷ - سازمان دارای یک نفر رئیس خواهد بود که از بین کارشناسانی که دارای تحصیلات عالی در یکی از رشته‌های کشاورزی، منابع‌طبیعی و‌علوم بوده و حداقل ۱۵ سال سابقه خدمت داشته‌باشند بنا به پیشنهاد وزیر کشاورزی و منابع‌طبیعی منصوب می‌شود.
تبصره - رئیس سازمان سمت معاونت تحقیقات وزارت کشاورزی و منابع‌طبیعی را خواهد داشت و در اجرای وظایفی که طبق این قانون به سازمان محول شده همچنین مصوبات هیأت امناء و اداره امور مالی و فنی و اداری سازمان با اختیاراتی که وزیر کشاورزی و منابع‌طبیعی به او محول‌می‌نماید اقدام خواهد کرد.
ماده ۸ - رؤسای مؤسسات و مراکز تحقیقاتی از بین کارمندان رسمی دولت که متخصص در رشته‌های مختلف کشاورزی یا علوم باشند به پیشنهاد رئیس سازمان و تصویب وزیر کشاورزی و منابع‌طبیعی منصوب می‌شوند.
ماده ۹ - بودجه سازمان شامل اعتبار کمک مصوب در قانون بودجه کل کشور و اعتبارات عمرانی و درآمدهایی است که از طریق انجام خدمات‌علمی و فنی و تحقیقاتی و سایر منابع به‌دست می‌آید.
تبصره ۹ - اعتبار کمک دولت به سازمان همه‌ساله به‌طور یک قلم در بودجه کل کشور منظور خواهد شد و مانده اعتبار بودجه هر سال سازمان به سال بعد منتقل و جزو منابع بودجه سال آینده سازمان منظور و طبق تصویب هیأت امناء به مصرف اجرای طرح‌های تحقیقاتی و توسعه و تجهیز و‌ایجاد مؤسسات و مراکز تحقیقاتی خواهد رسید.
تبصره ۲ - بودجه تفصیلی سازمان (اعم از سازمان مرکزی و مؤسسات و مراکز تحقیقاتی تابع) بر مبنای اعتبارات مندرج در ماده ۹ تنظیم و پس از‌تصویب هیأت امناء به مورد اجرا گذارده خواهد شد.
ماده ۱۰ - سازمان و هر یک از مؤسسات و مراکز تحقیقاتی که تشکیلات آن طبق ماده ۴ به تصویب هیأت امناء می‌رسد دارای یک ذیحساب خواهد‌بود که توسط وزارت دارایی انتخاب می‌گردد.
ماده ۱۱ - سازمان عنداللزوم می‌تواند با موافقت وزارت دارایی از منابع داخلی وام دریافت نماید. میزان وام به پیشنهاد وزیر کشاورزی و منابع‌طبیعی و تصویب هیأت وزیران خواهد بود. ماده ۱۲ - سازمان مجاز است با تصویب هیأت امناء روابط تحقیقاتی و علمی و فنی با مؤسسات و سازمان‌های مشابه خارجی برقرار نماید و یا به عضویت مؤسسات و سازمان‌های مذکور درآید. حق عضویت سازمان در این قبیل مؤسسات با تصویب هیأت امناء قابل‌پرداخت
خواهد بود.
ماده ۱۳ - سازمان و مؤسسات و مراکز تحقیقاتی تابع می‌توانند از اشخاص حقیقی یا حقوقی داخلی و خارجی هدایایی را قبول و یا در مقابل انجام‌خدمات حق‌الزحمه دریافت کنند و یا بالعکس انجام تحقیقاتی را به مؤسسات صلاحیت‌دار واگذار نموده و هزینه‌های مربوط را از بودجه خود پرداخت‌کنند. ماده ۱۴ - رئیس سازمان می‌تواند برای تأمین نیروی انسانی کارآزموده همه‌ساله از بین کارشناسان سازمان کسانی را که حداقل پنج سال سابقه‌کارهای علمی و تحقیقاتی داشته‌باشند طبق ضوابطی که به تصویب هیأت امناء خواهد رسید برای تحصیلات عالی و گرفتن درجه تخصصی به‌دانشگاه‌ها و مؤسسات تحقیقاتی معتبر داخلی یا خارجی اعزام دارد. اشخاص مذکور باید قبل از عزیمت با معرفی ضامن معتبر تعهد نمایند که در خاتمه مدت مأموریت آموزشی حداقل دو برابر مدت تحصیل برای انجام‌وظایفی که در سازمان به آنان ارجاع خواهد شد خدمت نمایند و در صورت عدم رعایت تعهد دو برابر وجوهی را که بابت فوق‌العاده و هزینه سفر و‌حقوق و مزایا و هزینه‌های تحصیلی مصرف شده به تشخیص رئیس سازمان مسترد دارند.
ماده ۱۵ - درآمدهای حاصل از تولید و فروش مواد بیولوژیکی، شیمیایی، بذر و نهال و نظایر آن همچنین وجوه حاصل از فروش اموال و خدمات که‌به وسیله هر یک از مؤسسات و مراکز تحقیقاتی سازمان به‌دست می‌آید جزو منابع اعتبار بودجه سازمان منظور می‌شود و به پیشنهاد رئیس سازمان و‌طبق بودجه‌های مصوب هیأت امناء به مصرف خواهد رسید. تبصره - درآمد حاصل از پلمب کردن پوست تا آخر سال ۱۳۵۳ طبق این ماده به مصرف خواهد رسید و از سال ۱۳۵۴ به درآمد عمومی کشور‌منظور و از طریق خزانه در اختیار این سازمان گذارده خواهد شد.
ماده ۱۶ - سازمان می‌تواند بر اساس ضوابطی که به تصویب هیأت امناء خواهد رسید برای انجام تحقیقات علمی مورد نیاز از کارشناسان خارجی‌حداکثر برای مدت شش ماه دعوت و استفاده کرده و هزینه‌های مربوط را پرداخت نماید و اشتغال بیش از شش ماه منوط به رعایت قانون استخدام‌متخصصان فنی خارجی مصوب ۱۳۴۹.۴.۷ خواهد بود.
ماده ۱۷ - سازمان مجاز است طبق آیین‌نامه‌ای که به تصویب هیأت امناء خواهد رسید به‌منظور تشویق محققان و کارشناسان کشور که اجرای طرح‌های تحقیقاتی آنها در افزایش تولیدات کشاورزی کشور نقش مؤثری داشته است جوائز نقدی بپردازد. میزان جایزه در هر مورد به پیشنهاد رئیس سازمان و تصویب هیأت امناء تعیین خواهد شد.
ماده ۱۸ - امور مربوط به تهیه مایه‌ها و سرم‌ها و سایر مواد لازم جهت تشخیص بیماریها و مطالعات و تحقیقات علمی مربوط به مبارزه با بیماری‌های واگیر دام و طیور در مؤسسه رازی متمرکز و انجام خواهد گرفت.
تبصره - اشتغال به کار تهیه مایه و سرم‌ها توسط بخش خصوصی که به اشکال مختلف مورد مصرف دامپزشکی قرار می‌گیرد مستلزم موافقت و‌اخذ پروانه از وزارت کشاورزی و منابع‌طبیعی خواهد بود.
ماده ۱۹ - مؤسسه رازی کلیه سرم‌ها و مایه‌های مورد احتیاج کشاورزی را که تهیه می‌نماید به‌طور رایگان و یا با اخذ بها بر اساس ضوابط مصوب‌وزارت کشاورزی و منابع‌طبیعی برای اجرای برنامه‌ها و طرح‌های مبارزه با بیماری‌های دام و طیور در اختیار سازمان‌های مسئول و یا مراجعان دیگر‌خواهد گذاشت. به‌علاوه مؤسسه رازی مجاز است بنا به پیشنهاد رئیس سازمان و تصویب وزیر کشاورزی و منابع‌طبیعی داروهای شیمیایی ضد بیماری‌های انگلی دام و طیور و همچنین مایه‌ها و سرم‌های مورد نیاز سازمان‌های بهداشتی خصوصی و دولتی را ساخته و به بهای تمام شده با سود‌عادلانه به فروش برساند. وجوه حاصل پس از وضع هزینه ساختن موادی که به فروش می‌رسد طبق ماده ۱۵ به مصرف خواهد رسید.
ماده ۲۰ - وزارت کشاورزی و منابع‌طبیعی مجاز است با تصویب هیأت وزیران ورود هر نوع نهال و بذری را که مصلحت نمی‌داند ممنوع اعلام‌نماید، همچنین کشت و تهیه بذر چغندر و پنبه را در مناطقی که مقتضی نمی‌داند شش ماه قبل از فصل کشت ممنوع اعلام کرده و در صورت تخلف‌کشت ممنوع شده را معدوم نماید.
تبصره - وزارت کشاورزی و منابع‌طبیعی می‌تواند در موارد بروز بیماری، انتقال هر نوع نهال را از هر نقطه کشور به نقطه دیگر ممنوع و در صورت‌تخلف نهال‌هایی را که بر خلاف این تبصره حمل شده معدوم کند.
ماده ۲۱ - از تاریخ تصویب این قانون، قانون تأسیس مؤسسه بررسی آفات و بیماری‌های گیاهی مصوب سال ۱۳۴۴ و قانون تشکیل مؤسسه تحقیقات‌منابع طبیعی مصوب ۱۳ دی ماه سال 1348 و قانون تبدیل بنگاه اصلاح و تهیه بذر چغندر قند ایران به شرکت سهامی مصوب ۱۳۵۰.۱۲.۵ و قانون‌مؤسسه رازی مصوب ۳۷.۱۲.۲۶ و قانون مؤسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر مصوب ۴ مهر ماه ۱۳۳۸ و آن قسمت از تبصره ۶۲ قانون بودجه اصلاحی سال ۱۳۴۳ کل کشور مربوط به مؤسسه خاک‌شناسی لغو می‌گردد.
تبصره ۱ - اختیارات موضوع مواد ۲ و ۳ و ۴ و ۵ و ۶ قانون تأسیس بنگاه اصلاح و تهیه بذر چغندر قند مصوب ۱۳۳۴.۴.۶ کمیسیون‌های مشترک‌مجلسین به مؤسسه تحقیقات و اصلاح و تهیه بذر چغندر قند تابع این سازمان که تشکیلات و مقررات استخدامی آن طبق این قانون با تصویب هیأت‌امناء تعیین و جانشین آن بنگاه خواهد شد تفویض می‌گردد.
تبصره - تا زمانی که تشکیلات و مقررات سازمان و مؤسسات و مراکز تحقیقاتی مربوط به تصویب نرسیده است تشکیلات و مقررات فعلی هر یک‌از مؤسسات و مراکز و واحدهای تحقیقاتی موجود معتبر خواهد بود. قانون فوق مشتمل بر بیست و یک ماده و پانزده تبصره پس از تصویب مجلس سنا در جلسه روز دوشنبه ۱۳۵۳.۳.۶، در جلسه روز یکشنبه نهم تیر ماه‌یک هزار و سیصد و پنجاه و سه شمسی به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی